Resson d'Oc

Jacme Ier Conquistador (1208-1276), rei d’Aragon e Catalunya e grand sénher occitan

Aqueste grand rei — Jacme pels Occitans, Jaume pels Catalans, Jaime pels Aragoneses — es desconegut en França, que sovent se sap pas son quite nom. Filh del rei Peire II d’Aragon (tuat a la batalha de Murèth, en 1213), èra nascut a Montpelhièr fa ueit sègles ongan. Espandiguèt son reialme cap al sud (Baleares, Valencia, Murcia), mas perdèt gaireben totas sas terras provençalas e lengadocianas. La oèbradiò de l’Institut de França, Canal Académie (un tresaur de radiò !), li a consacrat doas emissions a l'escasença de la publicacion en francés de la cronica de son reinatge per Agnès e Robert Vinas, una sus sa vida, l’autra sus la conquista de las Baleares. Apassionant ! Tanben ai trapat sus Google una biografia de Jacme Ier qu’escriguèt Charles de Tourtoulon al sègle XIX e que se pòt cargar en PDF.

Article en français, cliquez ci-dessous.

La reconeissença oficiala de las lengas regionalas dins la Setmana n°665

Tanben dins lo setmanièr del 29 de mai, la creacion de l'Academia de la lenga occitana. Vaquí lo somari :

• La constitucion poiriá reconéisser las lengas ditas regionalas, pp. 2 e 3
• Reaccions a l’esmendament, p. 4
• La batalha de l’aiga contunha, p. 5
• L’AOF tòrna prendre de servici, p. 6
• França e los berbèrs, p. 11
• L’IEO e la CTP, p. 12
• Soïsses hens lo pinhadar gascon, p. 13
• L’origina de la vida segon Lafont, p. 14
• Revista ; libes, p. 15
• Acte de neishença, p. 16

Prètz : 1,5€ per numeró, 75,50€ l'abonament annal. L'editor n'es Vistedit.

Sommaire en français ci-dessous

L’Ostal d’Occitània de Tolosa aculhirà «Terres occitanes» del 11 al 15 de junh dins l’encastre del quatren Maraton dels mòts

Lo Maraton dels mòts torna dins la ciutat mondina del 11 al 15 de juhn. Aqueste festenal es l’escasença de descobrir de tèxtes literaris legits per d’actors e d'artistes dins mantun luòcs de la vila. Ongan, la manifestacion se pausa a l’Ostal d’Occitània dins un percors dedicat als tèxtes occitans, «Terres occitanes» :

• Chemin des hommes, legit per Mohamed Kacimi, Manijeh Nouri-Ortega, Alem Surre Garcia e Aurélie Lassaque (12 de junh, 19 oras)
  
• Chemin des femmes, legit per Manijeh Nouri-Ortega, Eric Fraj e Guillaume Lopez (12 de junh, 22 oras)
• Lou biou, legit per Roland Pécout e Alem Surre Garcia (13 de junh, 17 oras e mieja)
• Frederic Mistral, Prouvenço (extrachs), legit per Roland Pécout (13 de junh, 19 oras)
• Federico Garcia Lorca, Poesias (traduccion occitana de Max Rouquette), legit per Eric Fraj (13 de junh, 20 oras e mieja)
  
• Max-Philippe Delavouët, Pouèmo, legit per Roland Pécout (13 de junh, 23 oras)
• Claude Marti, Ombres et lumière, legit per Claude Marti e Gérard Pansanel (guitarra) (14 de junh, 19 oras)
  
• Max Rouquette, Verd paradis, legit per Alem Surre Garcia (14 de junh, 22 oras)
• Charles Mouly, La Catinou, legit per Michel Saint-Raymond (15 de junh, 11 oras e mieja)
• Yves Rouquette legís Viure (15 de junh, 18 oras e mieja)

Entresenhas : telefòn : 05.61.99.64.01 ; [email protected].

Ostal d'Occitània : 11, carrer Macosinat, Tolosa (05.61.22.13.31)

Article en français, cliquez ci-dessous.

Una academia de la lenga entà assegurar a l'encòp l'unitat e la diversitat de l'occitan

A l’iniciativa de l’Institut d’estudis occitans e del Conselh general d’Aran, una Academia de la lenga occitana es estada lançada dimenge passat 25 de mai a Vielha, la capitala de la Val d’Aran. Aquesta institucion novèla «vòl estre una autoritat de regulacion de la lenga occitana en tot respectar la soa unitat e la soa diversitat, amb la participacion de l’ensem de las institucions lingüisticas e de las institucions politicas dels territòris de la lenga d’òc», segon David Grosclaude, lo president de l’IEO. L’Academia obrarà a la codificacion ortografica de la lenga e trabalharà dins los domènis de la grafia, de la gramatica, de la lexicologia e de la toponímia. Recamparà 50 membres (lo Conselh plenari), representants de las regions occitanas de França, d’Itàlia e d’Espanha e de divèrses sectors d’activitat : ensenhament, edicion, mediàs, recèrca, creacion artistica e literària.

Article en français, cliquez ci-dessous.

L'omenatge de la Val Varacha a son poèta Tavio Cosio

Dimenge que ven 1er de junh, la val Varacha, dins las valadas occitanas d’Itàlia, rendarà un omenatge al poèta Tavio Cosio (1923-1989), organizat per l’associacion Tavio Cosio, la comuna e la Pro Loco del Mèl, amb la collaboracion de la Chambra d’Oc, l’associacion que promòu l’identitat occitana dins aquesta region d’Italia. Aqueste poèta èra nascut dins la plana, mas s’establiguèt coma farmacista al Mèl en 1962. Aprenguèt l’occitan (que parlava lo piemontés «vesin») e escriguèt una obra en occitan, en piemontés e en italian. L’omenatge de dimenge consistís en una passejada dins la val Varacha, la «Chaminada per li viòls dal Mèl, Valmala e Brossasc», puèi a 17 oras una evocacion de la figura del poèta per los escrivans Masino Anghilante e Franc Bronzat. A 19 oras serà lo cassa-crosta e la jornada s’acabarà amb l’espectacle Oc en chamin, del grop musical Aire de Prima, a 21 oras. Entresenhas sul siti de la Chambra d’Oc.

Article en français, cliquez ci-dessous.

De nòvas de Robert Lafont : un libre e un DVD

Robert Lafont, universitari e escrivan nascut a Nimes en 1923, es un actor magèr de la vida culturala occitana del mièg-sègle passat. A creat una obra del las considerablas : ficcion, poesia, teatre, ensags politics e istorics. Aquesta prima, ten una actualitat doble.

• L’Ideco, l’editor de l’Institut d’estudis occitans, ven de publicar La Cosmocritica, una evocacion de l’istòria de l’umanitat «de l’origina de la vida a l’Apocalipsi segon George W. Bush Jr». Prètz: 10€. Entà comandar : [email protected] ; telefòn : 05.63.75.22.26.
• Christian Passuello li avià consacrat un documentari de 52 minutas en 2001, Robert Lafont, un escrivan dins lo sègle, qu’ara se pòt crompar en DVD alprèp de l’autor (20€). Per comandar : [email protected]

Article en français, cliquez ci-dessous.

Las lengas regionalas dins la Constitucion : que ne pensatz ?, vos demanda France Info

La sola lenga de la Rebublica demora lo francés (article 2), plan segur, mas dempuèi ièr, França reconeis l'eisistença de las lengas regionalas dins sa Constitucion (article 1). L'Assembada nacionala a votat a la casi unanimetat una esmendança dins l'encastre de la reforma de las institucions redigit atal:

«Las lengas regionalas perténon al patrimòni de la Nacion.»

Lo govèrn a s'es declarat favoriu a aquesta esmendança, mas contunha de refutar la ratificacion de la Carta europèa de las Lengas regionalas. La radiò France Info a dobèrt aqueste matin un debat sus aqueste tèma sus son siti Internet, al qual sètz convidats de participar.

Article en français, cliquez ci-dessous.

Las personas que vòlon participar a l'examen pel diplòma d'Escapolaire se devon inscriure abans lo 26 de mai

La session de l’examen pel diplòma d’Escapolaire, que valora un nivèl d’occitan, se debanarà lo 7 de junh. Demoran pas pus que qualques jorns per s’inscriure, que la data limita de retorn de las inscripcions es lo 26 de mai. L’examen s’adreiça tant als adults coma als mainatges de mai de 10 ans. L’examen es organizat pel Centre de formacion professionala occitan dins mantun endrechs :

• A Besièrs (lengadocian) dins los locals del Pòl de formacion occitan Aprene (Ostal de la vida associativa, 15 carrièra General-Margueritte) (entresenhas : 04.67.28.75.36 ; [email protected])
• A Montpelhièr (lengadocian) al Talhièr Parlar (Espaci Jacme 1èr d'Aragon, 117, carrièra dels Estats Generals) (entresenhas : 04.67.28.75.36 ; [email protected])
• A Tolosa a l’Ostal d’Occitània (05.61.23.99.51 ; [email protected])
• A Ortès (gascon), l’examen es lo 14 de juhn (05.59.67.20.75 ; [email protected])

Téléchargement Adults.pdf
Téléchargement 10-15_ans.pdf

Article en français, cliquez ci-dessous.

La Setmana n° 664 analisa lo debat a prepaus de la lei sus las lengas regionalas promesa pel govèrn

Tanben dins lo setmanièr del 22 de mai, la presentacion del Fòrum de las lengas de Tolosa. Vaquí lo somari :

• Raprochament dels presonièrs còrses, p. 2
• Al Senat coma a l’Assemblada, p. 3
• Una lei, mas pas minimalista !, p. 4
• Los socialistas prepausan de modificar la constitucion, p. 5
• Trabalhan lo bilingüisme per anar al multilingüisme, p. 6
• Lo Gèrs prèmia las iniciativas, p. 7
• Fòrum de las Lengas, pp. 8 e 9
• Art Compagnie, p. 11
• Defendon lor libertat pedagogica, p. 12

Prètz : 1,5€ per numeró, 75,50€ l'abonament annal. L'editor n'es Vistedit.

Sommaire en français ci-dessous

Setena Universitat occitana d'estiu de La Guépia del 12 al 19 de julhet

La setena Universitat occitana d'estiu  Lenga Viva de La Guépia (Tarn e Garona) se debanarà del 12 al 19 de julhet. Prepausa a l’encòp un estagi de lenga (corses per quatre nivèls cinc còps tres oras) e un festenal cultural e musical (conferéncias, taulejada, serada de contes amb Yves Rouquette, danças e cançons, teatre amb l’Aristofanada de La Rampe/TIO…). I aurà tanben una messa en occitan lo dissabte 13. Un acuelh es previst pels mainatges amb d’animacions divèrsas. Butletin d’inscripcion de cargar sul siti de Lenga Viva.

• Informacions : Associacion Mélodie Guépienne - Lenga Viva, ostal de vila de La Guépia, 82250 Laguépie ; telefòn : 05.63.30.20.81 ; [email protected].

Article en français, cliquez ci-dessous.